Có thể nói không ngoa rằng cơm gà Hội An cũng thông dụng chẳng kém gì “người anh em” của nó là cơm gà Hải Nam ở Singapore, và có người còn cho rằng món ăn truyền thống này ở Hội An đích thị là cơm gà Hải Nam bởi người Hoa đã có mặt tại thương cảng cổ xưa của miền Trung này từ rất sớm.
Song nếu đã thử cả hai món cơm gà nêu trên, dễ nhận thấy chúng khác nhau về cả hình thức lẫn nội dung. Hạt cơm gà phố Hội dẻo, khô, béo và thơm hơn, do cơm được nấu (bằng lửa củi hoặc than) với nước luộc gà, thêm một ít lá dứa, lúc chín có thể trộn với chút mỡ gà nên vàng ươm.
Thịt gà không chặt miếng (để cả xương) như cơm gà Hải Nam mà bỏ xương, xé nhỏ có cả da, cả tiết rồi trộn đều với gia vị, hành tây thái mỏng, đu đủ ngâm chua cùng rau răm của làng rau Trà Quế.
Tất nhiên ăn cơm gà Hội An không thể thiếu tương ớt Triều Phát cũng là đặc sản của Quảng Nam. Và cơm gà Hội An có vị rất riêng, khác hẳn món cơm gà đã thành thương hiệu ở Singapore. Thêm nữa, đĩa cơm gà phố cổ bao giờ cũng đi kèm chén nước dùng nóng hổi với vài lát tim, gan… gà.
Lại có người cho rằng cơm gà Hội An có xuất xứ cách đó khoảng 40km về phía nam: thành phố Tam Kỳ, tỉnh lỵ của tỉnh Quảng Nam và cơm gà Tam Kỳ cũng là một thương hiệu ẩm thực có tiếng từ lâu.
Nhưng dù có những điểm tương đồng với cơm gà phố cổ thì món ăn này ở Tam Kỳ cũng được dọn ra rất khác: thịt gà chặt miếng hay nguyên chiếc đùi, cơm để riêng…
Một buổi tối rảo bước khắp các con phố rồi bến thuyền Hội An, chân đã mỏi, bụng đã sôi vì đói, không gì bằng ghé lại một quán ăn hoặc có khi chỉ là một hàng ăn hè phố bày đôi ba cái bàn gỗ tạp đơn sơ, gọi đĩa cơm gà thơm ngon, nhẩn nha thưởng thức một niềm vui cuộc sống với cái giá thật “mềm”, chỉ khoảng 20.000-25.000 đồng.
Bên cạnh các hàng quán vỉa hè, có những địa chỉ chuyên bán cơm gà đã được thực khách trong và ngoài nước biết đến từ lâu là cơm gà Bà Buội (22 Phan Chu Trinh), cơm gà Bà Hương (48 Lê Lợi)…; còn được du khách nước ngoài biết đến với món cơm gà là Nhà hàng Mermaid (2 Trần Phú), quán cô Ly (22 Nguyễn Huệ) hay Cánh Buồm Trắng (34 Trần Cao Vân)…
Ở những địa chỉ dành riêng cho khách nước ngoài, đĩa cơm gà cũng có giá cao hơn vì chỗ ngồi thoải mái hơn, phục vụ chu đáo hơn. Nhưng nổi tiếng nhất có lẽ là quán Bà Buội đã có tuổi hơn 60 năm (theo một số dân địa phương thì quán Bà Buội còn ra đời sớm hơn nữa, có thể cả trăm năm).
Đó là một ngôi nhà cổ đặc trưng Hội An, với mái ngói âm dương rêu phủ, tường ngoài quét vôi vàng sậm, cửa sơn xanh lục mà nếu không có hai tấm bảng “Cơm gà Bà Buội” gắn trên tường và treo trên khung cửa sổ thì khó biết được đây là một địa chỉẩm thực lừng danh ở phố cổ. Quán chỉ có vỏn vẹn bốn bàn ăn, thực khách đến chậm phải chờ, thậm chí phải ra về vì… hết hàng do quán chỉ bán mỗi ngày 10 con gà, từ chiều cho đến tối.
Có một nét đặc biệt ở quán Bà Buội khiến thực khách chú ý – đó không phải ở món ăn mà là cái bàn thờ cổ kính giữa nhà. Một blogger chuyên viết về ẩm thực khi ăn cơm gà ở quán Bà Buội đã có liên tưởng thú vị: “Người ta tìm kiếm nguồn vui sống bằng mọi cách có thể, hoặc xấu xa hoặc cao đẹp. Có người tìm thấy điều đó trong giáo đường. Còn tôi tìm thấy nó ngày nọ trong một giáo đường của món cơm gà”.
Chúc du khách có những trải nghiệm tuyệt vời khi đi du lịch phố cổ Hội An.
