Môi trường giáo dục ngoài nhà trường rất hữu ích cho thanh thiếu nhi

Hai thập kỷ 1980 – 2000, Đà Nẵng nổi tiếng cả nước là “thiên đường cắm trại” cho thanh thiếu nhi (TTN), nhất là ở các bãi biển với rừng dương ngút ngàn từ Thọ Quang đến Non Nước. Trong đó nổi bật nhất là trại hè “Khăn quàng đỏ” do Thành Đoàn Đà Nẵng (cũ) tổ chức ở khu vực Sao Biển. Tuy nhiên từ khi TP mở các tuyến đường ven biển Sơn Trà – Điện Ngọc, Nguyễn Tất Thành, rầm rộ phát triển đô thị, du lịch thì các khu vực để TTN có thể cắm trại ngày càng ít dần và tới nay có lẽ không còn nơi nào.

Hơn 10 năm về trước, các bạn trẻ từng rất háo hức tham gia các cuộc cắm trại dưới những rừng dương ven biển Đà Nẵng (Ảnh: HC)

Không thể nói Đà Nẵng đã đúng khi mở đường du lịch ven biển lại gây ra cảnh "thảm sát" rừng dương. Nhưng chuyện xảy ra cũng đã xảy ra rồi. Hoài niệm về những rừng dương là nơi cắm trại lý tưởng của TTN không phải để chỉ trích mà để đặt vấn đề: Liệu TP có còn cơ hội nào và có muốn tìm cơ hội để khắc phục điều chưa đúng cách đây 10 năm, vì tương lai của thế hệ trẻ trước nguy cơ bê tông hóa, ipad hóa, smartphone hóa… hay không?

Rõ ràng không thể không lo lắng khi TTN ngày càng xa rời đời sống thực, kỹ năng sống nghèo nàn, khả năng thích nghi thấp, bản lĩnh kém, dễ bị dẫn dụ, lôi cuốn vào những cuộc chơi vô bổ rồi dễ bị sa ngã, phạm pháp... do quá thừa tiện nghi nhưng lại thiếu cơ hội để rèn luyện (hay chí ít là làm quen) với những môi trường có tính khắc nghiệt hơn, khó khăn hơn. Trong bối cảnh đó, việc tổ chức các khu trại hè như mô hình trại Khăn Quàng Đỏ (hoặc tương tự) là điều hết sức cần thiết, nhất là vào dịp nghỉ hè để TTN có cơ hội rèn luyện, trải nghiệm.

Từng là chuyên gia có “số má” đối với phong trào Đoàn – Đội cả nước và là người trực tiếp tổ chức thành công trại hè “Khăn quàng đỏ”, ông Nguyễn Hữu Chiến (nguyên Phó Bí thư Thành Đoàn Đà Nẵng (cũ), hiện là Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL Đà Nẵng) nhận định: “Tổ chức cho TTN cắm trại nói chung, đi trại hè nói riêng là điều rất tích cực. Giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống cho TTN thông qua các hoạt động ngoài nhà trường chính là ở chỗ này!”.

Nhưng bây giờ, trong khi hàng loạt dự án du lịch bỏ hoang ở ven biển Sơn Trà... (Ảnh: HC)

Nỗi lo về khu cắm trại dự định hình thành ở Công viên Thanh Niên

Vấn đề là tổ chức ở đâu? Như Infonet đã đưa tin, tại cuộc họp Hội đồng Kiến trúc – Quy hoạch TP hôm 21/5 vừa qua, lãnh đạo Đà Nẵng đã quyết định đầu tư xây dựng Công viên Thanh Niên (CVTN) trên đường Cách Mạng Tháng Tám, trong đó dành cho TTN khu vực cắm trại gần 2ha. Đây được xem là “bước chuyển” rất quan trọng trong định hướng của lãnh đạo TP về đầu tư cho thế hệ trẻ.

Theo ông Nguyễn Hữu Chiến, có khu vực cắm trại cho TTN là rất tốt. Không có chỗ nào cắm trại thì đem ra công viên giữa TP cắm trại cũng được, như Đà Nẵng từng tổ chức các hội trại ở Công viên 29/3. Vấn đề đặt ra là phải đảm bảo sức khỏe, an toàn cũng như tổ chức các hoạt động vui chơi, sinh hoạt cho TTN. Vì vậy, ông cảm thấy lo lắng về việc Đà Nẵng dự định hình thành khu cắm trại ở CVTN:

“Tôi thấy có cái bất lợi là ở CVTN có cả hồ thoát nước thải của TP nên sẽ ô nhiễm, không đảm bảo cho sức khỏe của trại sinh. Nước thải sau khi xử lý ở trạm Hòa Cường thì đổ ra đây, nhưng xử lý gì đi nữa cũng không thể hết ô nhiễm được. Chẳng lẽ đi cắm trại mà phải treo mùng? Nhưng không treo mùng thì muỗi cắn chịu chi nổi? Theo quan điểm cá nhân tôi, cây cối có thể trồng lên nhưng chỉ giải quyết được bóng mát cho các em cắm trại, còn nhìn chung thì có những bất lợi về môi trường, sức khỏe!”.

Viện Quy hoạch xây dựng Đà Nẵng cũng xác nhận hồ nước ở CVTN chính là hồ điều tiết nước thải sau khi xử lý ở trạm Hòa Cường. Trạm này thuộc Dự án Cơ sở hạ tầng ưu tiên Đà Nẵng bằng vốn vay Ngân hàng Thế giới, được hứa hẹn sử dụng công nghệ hiện đại, không có mùi hôi. Nhưng từ khi đưa vào hoạt động, nó khiến cư dân quanh đó liên tục phản ứng, đến mức TP phải di dời cả một “vệt” nhà dân đi nơi khác. Mới đây, thầy trò trường Nguyễn Khuyến ở gần đó lại phải lên báo Đà Nẵng kêu cứu vì không chịu nổi mùi hôi thối kinh khủng bốc lên từ trạm xử lý nước thải Hòa Cường!

Ngũ Hành Sơn...

“Biển của Đà Nẵng thì nhiều. Cắm trại nên đưa qua biển chứ cắm ngay cạnh trạm xử lý nước thải của TP thì không nên. Đâu có xuống cái hồ đó tắm được, dù người ta nói nước ở đó đã qua xử lý. Theo tôi là không nên, không thuận để tổ chức khu cắm trại trong Công viên Thanh Niên. Chưa kể muỗi nó xông thì trại sinh thêm mang bệnh!” – ông Nguyễn Hữu Chiến nói. Một lãnh đạo Viện Quy hoạch xây dựng Đà Nẵng cũng thừa nhận: “Cắm trại lý tưởng nhất vẫn là ở bên biển, không có muỗi, chứ trong nội thành chắc chắn có muỗi, mà bên cạnh cái hồ thì cả ổ muỗi nữa!”.

Cơ hội cho Đà Nẵng hình thành trại hè quốc tế ở ven biển?

Vấn đề là dọc tuyến ven biển Đà Nẵng liệu có còn nơi nào để có thể hình thành khu cắm trại khi đã phủ kín các dự án du lịch? Như Infonet đã đưa tin, tại cuộc họp chiều 20/5, UBND TP Đà Nẵng đã đưa ra xem xét 17 dự án ven biển chậm triển khai. Trong đó có 7 dự án chưa ký cam kết triển khai, 10 dự án khác đã ký cam kết nhưng vẫn rất chậm, thậm chí chưa có động tĩnh gì. Lãnh đạo TP đã giao Sở TN-MT tổng rà soát thêm một lần nữa tính pháp lý của các dự án này trước khi phát thông báo thu hồi.

Mới đây, báo Thanh Niên dẫn lời Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên cho biết, tại buổi làm việc ngày 26/5 với Bộ TN-MT, các bộ, ngành liên quan về tình hình, giải pháp thực hiện cải cách thủ tục hành chính trên lĩnh vực đất đai, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chỉ đạo “cấm cấp phép cho các dự án ven biển, địa phương nào đã cấp phải thu hồi giấy phép bởi đây là nơi công cộng, bãi biển phải thông suốt, không được chặn ngang, quây rào”.

Theo ông Văn Hữu Chiến, nguyên Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, chỉ đạo của Thủ tướng là rất đúng đắn song không dễ thực thi, nhất là việc “thu hồi giấy phép đã cấp” cho các dự án ven biển. Khả thi nhất có lẽ là thu hồi giấy phép các dự án đã cấp phép lâu năm nhưng chậm hoặc không triển khai. Ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng sẽ tạo thêm điều kiện thuận lợi cho Đà Nẵng tổng rà soát xử lý các dự án nằm trong “giới hạn đỏ”.

thì người dân Đà Nẵng không còn rừng dương để hóng mát giữa mùa hè nắng nóng gay gắt, và thanh thiếu nhi không còn nơi để đến vui trại hè! (Ảnh: HC)

Thực hiện nghiêm điều này sẽ có nhiều dự án ven biển Đà Nẵng được thu hồi, và TP sẽ lại có nhiều diện tích đất ven biển để có thể trồng lại rừng dương và hình thành nên khu cắm trại đúng nghĩa. Một khu như vậy không thể làm thay nhiệm vụ chắn gió bão, cát bay… cho toàn tuyến ven biển song chí ít cũng mở ra một không gian không bị “chặn ngang, quây rào” cho cộng đồng, đồng thời tạo thêm điều kiện để giáo dục nhân cách, đạo đức lối sống cho TTN thông qua các hoạt động ngoài nhà trường.

“Đúng là nên lấy các dự án chậm triển khai làm khu trại hè, thậm chí là trại hè quốc tế chứ không chỉ là trại hè cho Đà Nẵng hay trong nước. Tôi từng dự trại hè quốc tế ở Hung-ga-ri, mỗi đợt kéo dài cả tháng, TTN của ba, bốn chục nước đến dự, hoạt động khí thế lắm. Với vị thế của Đà Nẵng hiện nay, việc tổ chức khu trại hè quốc tế không phải là điều ảo tưởng đâu!” – ông Nguyễn Hữu Chiến nói.

Từng dự các đêm lửa trại với thanh niên Tàu Đông Nam Á, tàu Hòa Bình (Peace Boat – Nhật Bản) trên biển Đà Nẵng, chúng tôi nhận thấy điều ông Nguyễn Hữu Chiến nói là có cơ sở. Việc hình thành và tổ chức hoạt động khu cắm trại đó cụ thể như thế nào xin bàn đến ở một dịp khác, nhưng rõ ràng cơ hội để Đà Nẵng lại có một khu trại hè “Khăn quàng đỏ” (hoặc tương tự) lại đang được mở ra. Vấn đề là lãnh đạo TP có dành cho TTN cơ hội đó hay không?

Theo infonet